Taşınmazların izinsiz kullanımı, başkasının arazisine el atılması, miras kalan malın tek bir mirasçı tarafından haksız şekilde işgal edilmesi gibi durumlar, hukuk sistemimizde ecrimisil kavramını gündeme getirir. Ecrimisil, halk arasında “işgal tazminatı” ya da “haksız kullanım bedeli” olarak da bilinir.
Peki, ecrimisil nedir, nasıl hesaplanır, kimler talep edebilir, dava süreci nasıl işler ve hangi durumlarda istenebilir? İşte tüm yönleriyle ecrimisil kavramı:
Ecrimisil Nedir? (Tanım)
Ecrimisil, bir kimsenin başkasına ait bir taşınmazı, sahibinin izni olmaksızın kullanması durumunda ödemek zorunda olduğu haksız işgal tazminatıdır.
📌 Ecrimisil bir kira değildir, haksız kullanıma karşı bir tazminat niteliğindedir.
Ecrimisil ile Kira Arasındaki Fark
| Kriter | Kira | Ecrimisil |
|---|---|---|
| Taraflar arasında sözleşme var mı? | ✅ Evet | ❌ Hayır (izinsiz kullanım) |
| Hukuki niteliği | Sözleşmeye dayalı kullanım hakkı | Haksız fiil sonucu tazminat |
| Geriye dönük istenir mi? | Genellikle ileriye dönük | ✅ Evet, geçmişe dönük istenebilir |
| Mahiyeti | Gelir getirici | Zarar telafi edici |
Ecrimisil Ne Zaman Talep Edilir?
- Ortaklardan biri, miras kalan taşınmazı tek başına kullanıyorsa
- Bir kişi kamu arazisini izinsiz işgal ediyorsa
- Kiracı, sözleşmesi bittikten sonra tahliye etmiyorsa
- Başkasına ait tapulu arsa üzerine izinsiz bina yapılmışsa
- Tapusuz taşınmazlarda fiili kullanım varsa
Ecrimisil Davası Kim Tarafından Açılabilir?
- Taşınmazın maliki (sahibi)
- Paydaş (hissedar)
- Kamu kurumları (Hazine, belediye vb.)
- Mülkiyet hakkı olan her kişi
Ecrimisil İçin Önce İhtar Gerekir mi?
Hayır.
Ecrimisil, izin almadan yapılan fiili kullanım üzerine doğar.
Ancak ihtar çekilmesi veya noter kanalıyla uyarı yapılması, ispat açısından faydalı olabilir.
Ecrimisil Süresi ve Geriye Dönük Talep
Türk Borçlar Kanunu’na göre ecrimisil geriye dönük 5 yıl için istenebilir.
Daha eski tarihler için zaman aşımı söz konusu olur.
Ecrimisil Bedeli Nasıl Hesaplanır?
- Taşınmazın rayiç kira bedeli dikkate alınır
- Emsal kira bedelleri incelenir
- Taşınmazın türü (tarla, arsa, bina vb.) dikkate alınır
- İşgalin süresi önemlidir
- Gerekirse bilirkişi raporu alınır
Ecrimisil Davası Açma Şartları
| Gerekli Unsurlar | Açıklama |
|---|---|
| Fiili kullanım | Davalı taşınmazı gerçekten kullanıyor olmalı |
| İzin olmaması | Kullanım rızaya dayanmamalı |
| Malik ya da paydaşlık | Davacı tarafın mülkiyet hakkı olmalı |
| Zaman aşımına uğramamış olması | Son 5 yıl için geçerli |
Ecrimisil Davası Hangi Mahkemede Açılır?
- Asliye Hukuk Mahkemesi yetkilidir
- Yetkili yer mahkemesi: Taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi
Kamu Taşınmazlarında Ecrimisil
Kamu kurumları (örneğin Hazine veya belediye) tarafından kullanılan ecrimisil, idari işlemle belirlenir.
Kullanıcıya tebliğ edilir, ödeme yapılmazsa tahliye ve icra işlemi başlatılır.
Ecrimisil Davasında İspat Araçları
- Tanık beyanları
- Uydu görüntüleri
- Fatura, dekont, elektrik/su aboneliği
- Resmi belgeler ve bilirkişi raporları
Sonuç: Ecrimisil, Mülkiyet Hakkının Korunması İçin Etkin Bir Yoldur
Ecrimisil davası, taşınmaz sahiplerinin haklarını koruyan güçlü bir hukuki araçtır. Özellikle ortak mülkiyette tek taraflı kullanım, kamu arazilerinin işgali veya izinsiz yapılaşma gibi durumlarda, tazminat yoluyla mağduriyetin giderilmesi mümkündür. Dava sürecinde uzman bir avukatla çalışmak, başarılı sonuçlar elde edilmesini kolaylaştırır.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
1. Ecrimisil nedir kısaca?
İzinsiz kullanılan taşınmaz için malik tarafından istenen tazminattır.
2. Ecrimisil davası kimlere açılır?
Taşınmazı rızasız kullanan kişi ya da kurumlara karşı açılır.
3. Geriye dönük ecrimisil istenebilir mi?
Evet. 5 yıla kadar geçmişe yönelik talep edilebilir.
4. Ortak mülkiyette ecrimisil mümkün mü?
Evet. Diğer ortakların izni olmadan kullanım varsa istenebilir.
5. Kira yerine ecrimisil alınabilir mi?
Evet, kira sözleşmesi yoksa ecrimisil talep edilir.
6. Kamu taşınmazlarında ecrimisil nasıl uygulanır?
İdari işlemle belirlenir, ödeme yapılmazsa icra ve tahliye başlatılır.
Bir yanıt yazın