Türkiye’de kira sözleşmeleri, hem kiracılar hem de ev sahipleri için önemli hukuki ve ekonomik sonuçlar doğurur. Özellikle kira artış oranları, taraflar arasında sıkça tartışma konusu olmaktadır. Bu makalede, kira artış oranlarına ilişkin yasal düzenlemeler, artış oranlarının belirlenmesi ve tarafların hakları detaylı bir şekilde ele alınmaktadır.
Kira Artış Oranlarına İlişkin Yasal Düzenlemeler
Türk Borçlar Kanunu’nun 344. maddesine göre, kira artışları, bir önceki kira yılında uygulanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) on iki aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek şartıyla belirlenir. Tarafların sözleşmede kararlaştırdıkları kira artış oranı bu sınırı aşamaz.
Kira Artış Oranlarının Belirlenmesi
| Mevcut Kira Bedeli | TÜFE Artış Oranı (%) | Artış Miktarı (TL) | Yeni Kira Bedeli (TL) |
|---|---|---|---|
| 2.000 TL | 50% | 1.000 TL | 3.000 TL |
| 3.000 TL | 50% | 1.500 TL | 4.500 TL |
| 5.000 TL | 50% | 2.500 TL | 7.500 TL |
Beş Yıldan Uzun Süreli Kira Sözleşmelerinde Artış
Kira sözleşmesinin beş yılını doldurması veya beş yılın sonunda yenilenmesi durumunda, kira bedeli, emsal kira bedelleri, kiralanan yerin durumu ve TÜFE oranı dikkate alınarak hâkim tarafından hakkaniyete uygun olarak belirlenebilir.
Tarafların Hakları
Kiracının Hakları
- Kira artışının yasal sınırlar içinde yapılmasını talep edebilir.
- Fahiş artış yapılması durumunda kira tespit davası açabilir.
Ev Sahiplerinin Hakları
- Kira artışını yasal sınırlar çerçevesinde yapabilir.
- Beş yılı dolduran sözleşmelerde, kira uyarlama davası açarak rayiç bedel düzeyine getirilmesini talep edebilir.
Örnek Senaryo
Ayşe Hanım, 2.000 TL kira bedeliyle oturduğu konutun sözleşmesini yenilemek istemektedir. Ev sahibi, TÜFE on iki aylık ortalama artış oranına göre kira bedelini artırmak istemektedir. TÜFE oranı %50 olduğu için yeni kira bedeli 3.000 TL olacaktır.
Yaklaşık Mahkeme Masrafları
| Masraf Kalemi | Yaklaşık Tutar (TL) |
| Harç ve Gider Avansı | 2.000 TL |
| Bilirkişi Ücreti | 3.000 TL |
| Vekalet Ücreti | 10.000 TL ve üzeri |
Hukuki Danışmanlık Almanın Önemi
Kira artışı ve uyarlama davaları gibi hukuki süreçler, karmaşık hukuki bilgiler içerdiğinden, uzman bir avukattan destek almak, hak kaybına uğramamak adına son derece önemlidir.
Bir yanıt yazın